Πρωτοφανές στα χρονικά της χώρας

1833
Οι Προστάτιδες Δυνάμεις συμφώνησαν ότι ο βασιλιάς της Ελλάδας δεν θα μπορούσε να είνια μέλος των βασιλικών οίκων Αγγλίας, Γαλλίας ή Ρωσίας, προκειμένου να μην ανατραπεί η ισορροπία των Δυνάμεων. Τελικά το στέμμα δόθηκε στον 17χρονο Οθωνα, γιο του φιλέλληνα βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκου Α’. Ο Οθωνας συνοδευόταν από 3.500 Βαυαρούς στρατιώτες και από τριμελή Αντιβασιλεία. Η Ελλάδα έλαβε επίσης ένα δάνειο 60.000.000 φράγκων, με όρους που επιβάρυναν το νεοσύστατο κράτος εξαιρετικά και δημιούργησαν μια συνεχόμενη εξάρτηση της χώρας από τα ξένα κεφάλαια. Οι Ελληνες πίστευαν ότι η ανακήρυξη του ξένου βασιλιά θα προσέδιδε νομιμότητα στο καινούριο βασίλειο και θα έβαζε τέλος στην καταστροφική εσωτερική διχόνοια και αναρχία.
........................
1843
Μέχρι την ενηλικίωση του Οθωνα, η κυβέρνηση της χώρας ήταν στα χέρια της τριμελούς Αντιβασιλείας των Αρμανσμπεργκ, Μάουρερ και Χάιντεκ. Αποστολή της Αντιβασιλείας ήταν να δημιουργήσει ένα βασίλειο στα πρότυπα της Δύσης θεωρώντας ότι μόνο Δυτικοί πολιτικοί και Ελληνες που είχαν ζήσει στην Ευρώπη ήταν κατάλληλοι για διοικητικές θέσεις. Κατά την άποψη των ντόπιων, η Ελλάδα είχε μετατραπεί σε βαυαρικό προτεκτοράτο.
.........................
1887
Το 40% του ετήσιου προυπολογισμού αφιερώνονταν στην εξόφληση δανείων. Η ανάγκη της Ελλάδας για εξωτερικά δάνεια μερικές φορές ανέστειλε την πορεία εσωτερικών μεταρρυθμίσεων για να μη θίξει τις ευαισθησίες του ξένου κεφαλαίου και των πλούσιων Ελλήνων της διασποράς που είχαν την προδιάθεση να κάνουν επενδύσεις στην πατρίδα. Και εφόσον η εξόφληση του δανείου έπαιρνε πάντα προτεραιότητα, οι Προστάτιδες Δυνάμεις συνέχισαν να επεμβαίνουν όποτε διαφωνούσαν με τις πολιτικές κινήσεις της κυβέρνησης.
.........................
Η αδυναμία της χώρας να ανταπεξέλθει στις πληρωμές των ξένων δανείων την απέκλεισε από τα χρηματιστήρια της Δύσης μεταξύ 1833 και 1878, καθιστώντας το ξένο κεφάλαιο απρόσιτο όταν η χώρα το είχε ανάγκη για πληρωμές άλλων δανείων. Αυτές οι δυσκολίες μετατρέπονταν σε ελκυστικές ευκαιρίες για τους Ελληνες της διασποράς, ιδίως τραπεζίτες, εμπόρους και πλοιοκτήτες. Παρέχοντας το αναγκαίο κεφάλαιο, η ελληνική ομογένεια έθετε επίσης τους δικούς της όρους και προυποθέσεις στην οικονομία και στην πολιτική της χώρας. Από ιδεολογική άποψη, θεωρούσαν τις πράξεις τους πατριωτικές ενεργώντας με τα κεφάλαια τους ως φορείς εκσυγχρονισμού, αποφεύγοντας μακροπρόθεσμες επενδύσεις και ενεργώντας σαν χρηματιστές δανείων.


1893
Τα οικονομικά της χώρας επιδεινώθηκαν από την πτώση της τιμής της σταφίδας στο εξωτερικό (το κύριο εξαγώγιμο προϊόν της χώρας). Το Δεκέμβριο του 1893 ο Τρικούπης δηλώνει στη Βουλή «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν». Τα μέτρα λιτότητας που ακολούθησαν έδωσαν στον Δηλιγιάννη την επόμενη εκλογική νίκη του 1895. Η κυβέρνηση Δηλιγιάννη ενθάρρυνε τα φιλοπολεμικά αισθήματα διατάζοντας γενική επιστράτευση τον Μάρτιο του 1897. Στην αναμέτρηση με τον οθωμανικό στρατό, που έλαβε χώρα στα σύνορα βορείως της Θεσσαλίας, ο ελληνικός στρατός ηττήθηκε μέσα σε ένα μήνα. Ως αποτέλεσμα της ήττας η Ελλάδα υποχρεώθηκε να πληρώσει πολεμική αποζημίωση 4.000.000 τουρκικές λίρες (95.000.000 χρυσά φράγκα) και να παραχωρήσει περιοχές της Θεσσαλίας. Ομως η πιο ταπεινωτική κύρωση ήταν η επιβολή Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου, όπου αντιπρόσωποι της Γαλλίας, της Ρωσίας, της Βρετανίας, της Γερμανίας, της Αυστρο-Ουγγαρίας και της Ιταλίας επέβλεπαν τις πληρωμές του τόκου των μεγάλων δανείων που όφειλε η χώρα στο εξωτερικό.
...........................
Μεταξύ 1890 και 1914 περίπου 350.000 Ελληνες (το 1/5 του πληθυσμού) μετανάστευσαν κυρίως στις ΗΠΑ. Επίσης, έλαβε χώρα εσωτερική μετανάστευση από τους αγροτικούς τόπους προς τις πόλεις, με την πλειοψηφία να απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα είτε στη συνεχώς επεκτεινόμενη κρατική γραφειοκρατία.

Αποσπάσματα από το βιβλίο της Ελένης Μπαστέα «Αθήνα 1834-1896, Νεοκλασική Πολεοδομία & Ελληνική Εθνική Συνείδηση», (Libro, 2000)